เจาะลึกเรื่องราวของวีรบุรุษแห่งการปฏิวัติสังคมนิยม

ฟีเดล กัสโตร อดีตผู้นำคิวบา และนักปฏิวัติผู้ยิ่งใหญ่แห่งละตินอเมริกา หรือที่คนไทยเรียกเขาว่า คาสโตร มีชีวิตที่หวือหวา ไม่เพียงเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงการปกครองของประเทศ แต่ยังสนับสนุนขบวนการปลดแอกในละตินอเมริกา เพื่อปลดแอกประชาชนจากการกดขี่ของ “นายทุน” และ “สมุนอเมริกัน” แต่หลายคนมองว่าเขาเป็นเผด็จการตัวฉกาจ พัวพันกับการสังหารหมู่ศัตรูทางการเมืองนับหมื่นคน จนอาจกล่าวได้ว่ามีหลายเรื่องเกี่ยวกับผู้นำคิวบารายนี้ ที่โลกยังสงสัยและไม่เคยล่วงรู้มาก่อน

1 แม้ว่าจะเป็นผู้นำการปฏิวัติสังคมนิยม ริบทรัพย์สินของคนร่ำรวยมาแจกจ่ายให้ประชาชน แต่ที่จริงแล้วกัสโตรมาจากครอบครัวที่เป็นเจ้าของที่ดินที่ร่ำรวย สามารถส่งเสียเขาให้ร่ำเรียนด้านกฎหมายที่มหาวิทยาลัยอันดับหนึ่งของประเทศและที่นี่เองที่เขารับรู้ถึงการกดขี่คนยากจน และเรียนรู้ทฤษฎีทางการเมือง

2 กัสโตรก่อตั้งขบวนการปฏิวัติสังคมนิยมในทศวรรษที่ 50 และพบกับ เช เกบารา (หรืที่คนไทยเรียกว่า เช กูวารา) แพทย์หนุ่มนักต่อสู้ชาวอาร์เจนไตน์ ทั้งคู่กลายเป็นเพื่อนรักกันและร่วมกันปลดแอกคิวบาจากเผด็จการ แม้ต่อมาทั้งคู่จะแยกทางกันเดินเพราะความเห็นไม่ลงรอย แต่กัสโตรยังคงยกย่องเชไม่เสื่อมคลาย ส่วนเชก็ประกาศว่ากัสโตรมีหัวใจนักปฏิวัติที่ก้าวหน้ายิ่งกว่าตัวเขาเสียอีก

3 หลังการปฏิวัติโค่นล้มเผด็จการบาติสตา กัสโตรสั่งริบกิจการเอกชนเป็นของรัฐ รวมถึงธุรกิจของสหรัฐ ทำให้รัฐบาลสหรัฐกับคิวบาเผชิญหน้ากันจนนำไปสู่วิกฤตการณ์ขีปนาวุธคิวบา จนโลกหวุดหวิดจะเผชิญกับสงครามนิวเคลียร์ แต่เรื่องที่หลายคนไม่ทราบคือ กัสโตรเคารพในตัวประธานาธิบดี จอห์น เอฟ. เคนเนดี และเชื่อว่ามีผู้อยู่เบื้องหลังการลอบสังหารเคนเนดี

4 กัสโตรเป็นนักอ่านตัวยง นักเขียนคนโปรดของเขาคือ เออร์เนสต์ เฮมิงเวย์ นักเขียนชาวอเมริกันระดับตำนาน โดยเฉพาะเรื่อง For Whom the Bell Tolls กัสโตรยังชื่นชอบเบสบอล กีฬายอดนิยมของชาวอเมริกัน ตัวเขาเองมีทักษะเบสบอลระดับดีเยี่ยม พอมีอำนาจเขากลับสั่งยกเลิกลีกเบสบอลอาชีพในคิวบา อ้างว่ากีฬาอาชีพเป็นเศษซากลัทธิทุนนิยม แต่จนแล้วจนรอด เขาก็ไม่เคยหยุดหลงใหลกีฬาของประเทศศัตรู

5 เขาอ้างว่ารอดชีวิตจากการลอบสังหารถึง 638 ครั้ง โดยเฉพาะจากสายลับ CIA ที่ใช้ทุกวิถีทางที่จะเอาชีวิต รวมถึงซิการ์คิวบาอาบยาพิษ ซึ่งซิการ์เป็นของโปรด เจ้าตัวเริ่มสูบตั้งแต่อายุ 14 ปี จนกระทั่งเลิกแบบหักดิบเมื่อ 20 ปีก่อน สัญลักษณ์อีกอย่างของเขาคือเครายาว กัสโตรบอกว่าจะยอมโกนก็ต่อเมื่อสหรัฐเลิกปิดล้อม แต่เขาไม่มีโอกาสได้โกนเพราะเสียชีวิตเสียก่อน หลังสหรัฐปิดล้อมคิวบานานกว่าครึ่งศตวรรษ

6 กัสโตรเป็นผู้นำที่อยู่ในตำแหน่งยาวนานที่สุดในโลกรองจาก สมเด็จพระราชินีนาถอลิซาเบธที่ 2 แห่งสหราชอาณาจักร และพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช แม้ว่ากัสโตรจะก้าวลงจากอำนาจเพื่อให้ ราอูล กัสโตร ผู้เป็นน้องชายบริหารประเทศแทนตั้งแต่ปี 2011 แต่ในทางปฏิบัติเขายังมีอิทธิพลไม่เสื่อมคลาย ทั้งต่อชาวคิวบันและนักปฏิวัติทั่วโลกที่ยกย่องเขาเป็นไอดอลในดวงใจ