ม่าน เชื่อว่าเป็นพรสวรรค์ กับอีกส่วนที่มาจากการฝึกฝนอย่างจริงจังและยาวนาน

ทุกวันนี้ ชื่อชั้นของประเทศจีนได้รับการยอมรับในวงการบันเทิงแฟชั่นมากขึ้น ไม่เพียงเฉพาะดาราศิลปินหรือคนเบื้องหน้า คนเบื้องหลังอย่างนักออกแบบ หรือผู้สร้างที่มักเรียกกันว่า โปรดิวเซอร์ ก็ได้รับการชื่นชมจากผลงานชั้นเยี่ยมที่ประหนึ่งแทนหน้าตาของพวกเขาเอง

ช่วงหลายปีที่ผ่านมา แวดวงการถ่ายภาพของจีนก็เป็นที่ฮือฮาอีกครั้ง จากผลงานการกดชัตเตอร์ของ เฉินม่าน นักถ่ายภาพหญิงดาวรุ่ง ที่สร้างภาพถ่ายได้มีเอกลักษณ์ราวกับงานศิลป์ ไต่เต้าจนกลายเป็นช่างภาพแฟชั่นเน้นบุคคล ที่ถ่ายศิลปินดังระดับโลกมานักต่อนักแล้ว

เฉินม่าน เป็นชาวจีนที่มีภูมิลำเนาอยู่ในกรุงปักกิ่ง เธอเล่าว่า เริ่มวาดรูปตั้งแต่อายุ 2 ขวบ โดยภาพแรกที่เธอวาดคือรูป หนู ความชอบของเธออยู่ในสายตาของผู้เป็นแม่ ที่เข้าใจและสนับสนุนส่งเธอไปเรียนวาดรูปนับตั้งแต่นั้น

นอกจากความรักของพ่อแม่ ม่าน เชื่อว่าตัวเองโชคดีที่เกิดในยุคปฏิวัติวัฒนธรรม ซึ่งเป็นช่วงที่รัฐบังคับให้มีลูกคนเดียว เธอจึงได้รับการดูแลเอาใจใส่เป็นพิเศษ และได้รับการส่งเสริมให้ได้ทำในสิ่งที่ชอบ เธอเข้าเรียนระดับมัธยมปลายที่วิทยาลัยวิจิตรศิลป์แห่งชาติจีนและวิทยาลัยการแสดงแห่งชาติจีน ก่อนตัดสินใจเลือกทำงานศิลป์มากกว่าการแสดง

ช่วงแรก ม่าน สนใจการวาดภาพและสร้างงานประติมากรรมแบบดั้งเดิม และเริ่มถ่ายภาพด้วยเช่นกัน แต่ในเวลานั้น ผลงานของเธอยังอยู่ครึ่งๆ กลางๆ ไม่ไปทางใดทางหนึ่ง โดยผู้คนลงความเห็นว่า เธอถ่ายภาพออกมาก็ออกมาเชิงภาพวาด พอไปทำงานเชิงฝีมือก็เข้าทางตลาดแฟชั่น ไม่เข้าในหมวดหมู่ที่ควรจะเป็น

ทว่า ม่าน มองว่ามันเป็นความพิเศษ และท้ายที่สุดก็ทุ่มเทเป็นช่างภาพอย่างเต็มตัว แม้จะมีพื้นฐานศิลปะแน่นก็ต้องค่อยๆ ไต่บันไดความสำเร็จขึ้นมา โดยเธออธิบายความก้าวหน้าทางอาชีพของเธอเป็น 3 ระยะ ระยะแรกคือ สร้างงานให้คนรู้จักและเข้าใจ เพราะที่ผ่านมา เธอทำงานในส่วนขั้นตอนหลังการผลิต คนจึงกลัวว่า ภาพถ่ายจะออกมาเน้นรายละเอียดแบบศิลปะ สุดท้ายเธอก็นำเสนอผลงานแนวน้อยชิ้นน้อยอย่างหรือ มินิมอลลิซึ่ม (minimalism) ซึ่งเป็นก้าวแรกของการได้รับการยอมรับในฐานะช่างภาพ

จากนั้น ม่าน ได้มีโอกาสถ่ายภาพคนดังมากขึ้น เมื่อเชี่ยวชาญในการถ่ายภาพแนวนี้อย่างเต็มที่ เธอก็เริ่มผสมศิลปะแบบจีนร่วมสมัยเข้าไป โดยอาศัยแรงบันดาลใจจากปรัชญาและศิลปะจีน จนกลายเป็นเอกลักษณ์ประจำตัวของเธอ ที่แปลกใหม่ไม่เคยมีใครทำมาก่อน

เมื่อทั้งสองสิ่งผสานกันอย่างลงตัว และสร้างชื่อให้ เฉินม่าน เป็นที่รู้จักในแวดวง เธอก็เริ่มใส่เทคนิคอื่นๆ เข้าไปในการถ่ายภาพ เพื่อสร้างความพิเศษ แต่ยังคงเน้นอัตลักษณ์แบบจีน

ผลงานของ ม่าน ค่อยๆ เป็นที่ยอมรับในวงการแฟชั่นมากขึ้นเรื่อยๆ และได้รับการทาบทามถ่ายภาพคนดังทั้งในประเทศ และต่างประเทศ อาทิ ริฮานน่า นิโคล คิดแมน หรือ วิกตอเรีย เบ็คแฮม ก็ล้วนแล้วแต่เคยโพสท่าเพื่อการลั่นชัตเตอร์ของเธอมาแล้วทั้งสิ้น โดยผลงานการถ่ายภาพของเธอได้รับการจัดแสดงมาแล้วทั้งในยุโรป สหรัฐ และเอเชีย ซึ่งนับว่าเป็นความสำเร็จในระดับสูงมากๆ ที่ช่างภาพคนหนึ่งในวัย 36 ปี จะทำได้

ซึ่งส่วนหนึ่ง ม่าน เชื่อว่าเป็นพรสวรรค์ กับอีกส่วนที่มาจากการฝึกฝนอย่างจริงจังและยาวนาน แต่เธอเชื่อว่า การฝึกทั้งหลายควรไม่มีกฎเกณฑ์ เพราะไม่เช่นนั้นความสำเร็จก็คงออกมาในรูปแบบเดียวกัน

และคงไม่มีเอกลักษณ์ หาความเป็นสุดยอดไม่เจอ และไม่มี เฉินม่าน ในวันนี้

Photo Chen Man