ไม่เชื่อก็ต้องเชื่่อเมื่อสองแผ่นดินที่ไกลกันสุดหล้าจะเชื่อมโยงกันด้วยศิลปะ

หนึ่งในสิ่งมหัศจรรย์ทางโบราณคดีในประเทศจีนที่ชาวโลกรู้จักกันดี คือกองทัพทหารดินเผาของสุสานฉินสื่อหวง หรือจิ๋นซีฮ่องเต้ นอกเมืองซีอาน ซึ่งสร้างขึ้นเมื่อประมาณ 2546-208 ปีก่อนคริสตกาล ก่อนหน้านี้ใครๆ ก็เชื่อว่ารูปั้นทหารดินเผาเหล่านี้คือศิลปะจีนที่แท้จริง

อย่างไรก็ตาม หลี่ซิวเจิ้น นักโบราณคดีอาวุโสแห่งพิพิธภัณฑ์สุสานฉินสื่อหวง เปิดเผยกับสำนักข่าวบีบีซีว่า พบหลักฐานบ่งชี้ว่ารูปปั้นทหารดินเผาของจิ๋นซีฮ่องเต้มีกลิ่นอายศิลปะกรีกโบราณ และช่างฝีมือชาวกรีกอาจเดินทางมาช่วยช่างชาวจีนในการสร้างประติมากรรมเหล่านี้ เพราะก่อนหน้ายุคฉิน ช่างชาวจีนไม่นิยมสร้างประติมากรรมเหมือนมนุษย์จริงๆ มาก่อน แต่ในอารยธรรมกรีกโบราณมีการสร้างรูปมนุษย์อย่างแพร่หลาย

หลี่ซิวเจิ้นกล่าวว่า หลักฐานที่พบแสดงให้เห็นถึงการติดต่ออย่างแน่นแฟ้นระหว่างจีนสมัยราชวงศ์ฉินกับอารยธรรมตะวันตก ก่อนการเปิดใช้เส้นทางสายไหมในสมัยราชวงศ์ฮั่น หรือเมื่อประมาณ 114 ปีก่อนคริสตกาล นอกจากนี้ นักวิจัยยังพบดีเอ็นเอของชาวยุโรปในแหล่งโบราณคดีที่ซินเจียง ซึ่งมีอายุก่อนการที่จิ๋นซีฮ่องเต้จะสถาปนาราชวงศ์ฉิน หลักฐานเหล่านี้ยืนยันว่า จีนกับโลกตะวันตกติดต่อกันมานานกว่าที่คิดไว้