ยุติสงครามอาเซอร์-อาร์เมเนีย หลังยืดเยื้อนาน 6 สัปดาห์

รัสเซียเป็นตัวกลางระหว่างอาเซอร์-อาร์เมเนียลงนามข้อตกลงหยุดยิง

1. เหตุการณ์ปะทะรุนแรงระหว่างอาร์เมเนียและอาเซอร์ไบจานครั้งนี้เริ่มขึ้นตั้งแต่วันที่ 27 กันยายน เป็นการต่อสู้ครั้งล่าสุดบนพื้นที่พิพาทนากอร์โน-คาราบัค ซึ่งมีปัญหาขัดแย้งกันมายาวนานหลายทศวรรษ

2. กระทรวงกลาโหมอาเซอร์ไบจานเริ่มการปะทะโดยกล่าวว่าเพื่อปกป้องประชากร โดยอิลฮัม แอลีเยฟ ประธานาธิบดีอาเซอร์ไบจานกำหนดเคอร์ฟิวในบากูและเมืองอื่นๆ อีกหลายเมือง ขณะที่มีประกาศกฎอัยการศึกทั่วอาร์เมเนีย

3. วันที่ 28 กันยายน เรเจป ไตยิป เอร์โดอาน ประธานาธิบดีตุรกีเรียกร้องให้อาร์เมเนียยุติการยึดครองนากอร์โน-คาราบัค ก่อนที่อาร์เมเนียจะกล่าวหาว่าเครื่องบินขับไล่ F-16 ของตุรกียิงเครื่องบินรบของอาร์เมเนีย

4. รัสเซียซึ่งเป็นพันธมิตรกับอาร์เมเนียเรียกร้องให้ตุรกีหยุด "เติมเชื้อไฟให้กับเปลวไฟ" รวมถึงคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติมีมติเป็นเอกฉันท์เรียกร้องให้ทั้งสองฝ่ายยุติการต่อสู้

5. 1 ตุลาคม ประธานาธิบดีฝรั่งเศส รัสเซีย และสหรัฐเรียกร้องให้หยุดยิงท่ามกลางความกังวลว่ารัสเซียและตุรกีอาจเข้าร่วมสงครามนี้

6. เซอร์เก ลาฟรอฟ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศรัสเซียได้ทำข้อเสนอต่อรัฐบาลทั้งสองประเทศว่ารัสเซียยินดีที่จะเป็นเจ้าภาพในการเจรจายุติการสู้รบระหว่างกองกำลังอาเซอร์ไบจานและอาร์เมเนีย โดยประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูตินของรัสเซียได้มีการหารือเกี่ยวกับการสู้รบดังกล่าวกับประธานาธิบดีเอมมานูเอล มาครงของฝรั่งเศสทางโทรศัพท์

7. ขณะที่ประธานาธิบดีแอลีเยฟยืนยันว่าอาเซอร์ไบจานจะไม่หยุดการตอบโต้จนกว่าทหารอาร์เมเนียจะถอนกำลังทหารทั้งหมดออกจากพื้นที่พิพาท

8. การต่อสู้ทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งมีการอพยพประชาชน 140,000 คนออกจากพื้นที่พิพาท บ้านและอาคารหลายหลังได้รับความเสียหาย รวมถึงโบสถ์ถูกทิ้งระเบิด

9. รัสเซียเป็นตัวกลางเจรจาจนกระทั่งทั้งสองฝ่ายประกาศหยุดยิง แต่ในไม่ช้าก็กลับมาสู้รบกันอีกครั้ง

10. อาร์เมเนียขอความช่วยเหลือจากรัสเซีย ขณะที่รัสเซียกล่าวว่าจะให้ความช่วยเหลือเท่าที่จำเป็นหากการสู้รบลุกลามเข้าไปในดินแดนอาร์เมเนีย ตามสนธิสัญญาความมั่นคงร่วม (CSTO) แต่จะไม่ก้าวก่ายพื้นที่นากอร์โน-คาราบัคเนื่องจากไม่ได้อยู่ในสนธิสัญญา

11. 8 พฤศจิกายน อาเซอร์ไบจานอ้างว่าได้ยึดเมืองชูชาซึ่งเป็นเมืองใหญ่อันดับสองของนากอร์โน-คาราบัค พร้อมอ้างว่าเป็นชัยชนะครั้งสำคัญของอาเซอร์ไบจาน ขณะที่อาร์เมเนียปฏิเสธชัยชนะพร้อมกล่าวว่าการต่อสู้ยังไม่จบ

12. วลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซียทำข้อตกลงสันติภาพเพื่อให้ทั้งสองประเทศหยุดยิง โดยอาร์เมเนียยอมจำนนพร้อมยอมรับว่าข้อตกลงดังกล่าวสร้างความเจ็บปวด ขณะที่อาเซอร์ไบจานอ้างว่าจะได้เปรียบในข้อตกลงนี้ ส่งผลให้มีกลุ่มผู้ประท้วงรวมตัวกันที่สำนักงานใหญ่ของรัฐบาลอาร์เมเนียเพื่อแสดงความไม่พอใจ

Photo by ARIS MESSINIS / AFP