วันที่ 11 พ.ย.ที่ผ่านมา เป็นวันครบรอบ 100 ปี ของการสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 1
ถือเป็นสงครามยุคใหม่ที่ใช้อาวุธที่ทันสมัยครั้งแรกๆ คืออาวุธที่ฆ่าคนได้มากๆ ในคราวเดียว เช่น ปืนกล รถถัง แก๊สพิษ และเครื่องบินทิ้งระเบิด หลังมหาสงครามโลกครั้งนี้จบลง โลกสงบได้ประมาณ 20 ปี ก็เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่สร้างความพินาศยิ่งกว่าคราวแรก โชคดีที่จนถึงบัดนี้ เรายังไม่เจอกับรอบที่ 3 ซึ่งหากมีขึ้นมาจริงๆ น่าจะวอดวายไปทั้งโลก
สงครามโลกครั้งที่ 1 เกี่ยวข้องกับไทย เพราะ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงตัดสินพระทัยนำสยามเข้าร่วมกับฝ่ายสัมพันธมิตร แม้จะเป็นช่วงท้ายๆ แล้วก็ตาม แต่ทหารสยามได้แสดงวีรกรรมจนเป็นที่ยอมรับจากฝรั่งมังค่า จนเรามีเกียรติและศักดิ์ศรีสมกับชาติอารยะ อีกทั้งยังมีโอกาสได้ยุติสนธิสัญญาที่ไม่เป็นธรรมที่ทำไว้กับชาติตะวันตก เมื่อครั้งที่ไทยเรายังตกเป็นเบี้ยล่างชาติที่เหนือกว่า
แต่จากที่ผมตรวจสอบเอกสารเก่าๆ ทำให้ทราบว่า รัชกาลที่ 6 อาจจะมิได้ทรงส่งทหารไปร่วมรบเพียงเพื่อจะยกฐานะของสยามให้ทัดเทียมกับนานาอารยประเทศเท่านั้น เพราะมีหลักฐานบ่งชี้ว่า เยอรมนีพยายามใช้สยามเป็นฐานก่อกวนอังกฤษในอาณานิคมที่อินเดีย และมีการฝึกหน่วยรบเรียกร้องเอกราชอินเดียในสยาม ยังไม่นับเรือเยอรมันที่ป้วนเปี้ยนในแถบนี้ สยามจึงมีสถานะหมิ่นเหม่มาก ทั้งๆ ที่อยู่ไกลจากสมรภูมิในยุโรป
นี่อาจเป็นเหตุผลหนึ่งที่ทำไม ไทยจึงมีส่วนเกี่ยวข้องอย่างมากกับสงครามโลกครั้งที่ 1
กรกิจ ดิษฐาน