กรมแพทย์แผนไทยสนใจยาเหลียนฮัว'เป็นต้นแบบที่ดี นำร่องรักษาโรคโควิด-19

นพ.มรุต จิรเศรษฐสิริ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข (สธ.)เป็นประธานที่ประชุมวิชาการ Zoom meeting ในหัวข้อ การใช้ยาสมุนไพรจีน(Lianhua Qingwen)ในการป้องกันและรักษาโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ โดยสมาพันธ์การแพทย์จีนโลก ( World Federation of Chinese Medicine Societies ) ร่วมกับ บริษัท เอินเวย์ กรุ๊ป จำกัด ผู้นำเข้ายาเหลียนฮัว ชิงเวิน อย่างเป็นทางการ

ทั้งนี้ ได้เชิญผู้เชี่ยวชาญผู้ทรงคุณวุฒิด้านระบบทางเดินหายใจ ศ.เกา จานเฉิง (Gao Zhancheng) กรรมการแพทย์สภาประเทศจีนสาขาระบบทางเดินหายใจ และผู้อำนวยการศูนย์ระบบทางเดินหายใจและ RCU ของ โรงพยาบาลประชาชน มหาวิทยาลัยปักกิ่ง (Beijing University People's Hospital) และ ศ.ติง ปังหาน (Ding Banghan) รองประธานกรรมาธิการปฐมพยาบาลฉุกเฉินของสมาคมการแพทย์แผนจีนและแพทย์ตะวันตกแบบบูรณาการ และผู้อำนวยการศูนย์ RCU โรงพยาบาลการแพทย์จีน มณฑลกวางตง (Guangdong Province Traditional Chinese Medicine Hospital) ได้นำเสนองานวิชาการในหัวข้อ “ทฤษฎีและการปฏิบัติในการใช้ยาสมุนไพรจีนในการป้องกันและรักษาโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ” และ “การติดเชื้อระบบทางเดินหายใจจากไวรัสสายพันธุ์ใหม่และกลไกการรักษาของ เหลียนฮัว ชิงเวิน

ทั้งนี้ มีการแลกเปลี่ยนเชิงลึกทั้งผลการวิจัยและประสบการณ์การใช้ทางคลินิกของ เหลียนฮัว ชิงเวิน ในการรักษาไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ โควิด-19 และโรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจอื่น ๆ กับแพทย์แผนจีนและแพทย์แผนปัจจุบันจากโรงยาบาลต่าง ๆ ในประเทศไทย เช่น รพ.วชิระภูเก็ต รพ.พระนั่งเกล้า รพ.ตรัง รพ.สมุทรสาคร รพ.ดอนตูม รพ.ราชพิพัฒน์ รพ.หลวงพ่อเปิ่น รพ.หัวหิน คลินิกการแพทย์จีนหัวเฉียว ฯลฯ

นพ.มรุต  กล่าวเปิดงานว่า ยาแคปซูล เหลียนฮัว ชิงเวิน จากการศึกษาข้อมูลงานวิจัยในสาธารณรัฐประชาชนจีน พบเป็นยาสมุนไพรจีนที่ใช้ในการรักษาไข้หวัดใหญ่หลายสายพันธุ์ นอกจากนี้ ยังมีการศึกษาวิจัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับกลไกการออกฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาในการ Anti-viral และ Anti-inflammatory และผลของการใช้ เหลียนฮัว ชิงเวิน ร่วมรักษาโรคโควิด19 ในการระบาดที่เมืองอู่ฮั่น สาธารณรัฐประชาชนจีน และเมื่อ 12เม.ย.ที่ผ่านมา ทางจีนได้ออกประกาศให้เป็นยาที่ใช้ร่วมรักษาโรคโควิด ตามประกาศเกี่ยวกับการเพิ่มข้อบ่งใช้ใหม่ “ใช้ในการรักษาโรคโควิด19 ในระดับเบาและปานกลาง” แต่เนื่องจากในประเทศไทยยังไม่มีประสบการณ์ในการใช้ยาดังกล่าว ดังนั้น กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก โดยสถาบันการแพทย์ไทย-จีน จึงได้จัดประชุมวิชาการขึ้น โดยหวังว่าวิทยากรจากสาธารณรัฐประชาชนจีนทั้ง 2 ท่านในวันนี้จะนำความรู้ใหม่ๆ มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเครือข่ายการแพทย์แผนจีนและการแพทย์ผสมผสานในประเทศไทย และนำองค์ความรู้ที่ได้มาบูรณาการร่วมกันระหว่างการแพทย์แผนจีนกับการแพทย์แผนปัจจุบันในระบบบริการสุขภาพไทยต่อไป

อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก ได้กล่าวสรุปในงานวิชาการครั้งนี้ว่า ที่สำคัญคือ Lianhua Qingwen มีงานวิจัยรับรองด้วย ซึ่งตรงนี้ประเทศไทยสนใจด้วย จริง ๆ แล้วการใช้ศาสตร์การแพทย์ดั้งเดิมมารักษาโรคในปัจจุบัน ที่สำคัญเราสนใจอยู่ 3 เรื่อง เรื่องแรกคือความปลอดภัย อันที่ 2 คือประสิทธิภาพ ส่วนที่ 3 ในเรื่องมาตรฐานของยา มาตรฐานการผลิต ซึ่งเราก็เห็นแล้วว่า Lianhua Qingwen เป็นต้นแบบที่ดี ทำให้เราได้ศึกษาต่อไป

ขณะที่ หวัง จิง (Wang Jing) ผู้อำนวยการฝ่ายต่างประเทศของสมาพันธ์การแพทย์จีนโลก เผยว่า การรักษาโรคโควิด19 แบบผสมผสานระหว่างการแพทย์แผนจีนและการแพทย์แผนปัจจุบันถือว่าเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของการต่อสู้กับ โควิด-19 ของประเทศจีนในครั้งนี้ การใช้ยาจีนให้กับผู้ป่วยยิ่งเร็วยิ่งได้ประสิทธิภาพ สามารถป้องกันโรคจากระยะเริ่มต้นพัฒนาไปถึงระยะรุนแรง พร้อมทั้งกระตุ้นให้ร่างกายมีการฟื้นฟูเร็วขึ้น การผสมผสานระหว่างการแพทย์แผนจีนและการแพทย์แผนปัจจุบันจะเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาผู้ป่วยขั้นวิกฤตได้อย่างเด่นชัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งได้มีการคัดกรองยา “ 3 ยา 3 ตำรับ ” ที่มีประสิทธิภาพการรักษา ที่โดดเด่นออกมาอย่างรวดเร็ว ทำให้ประเทศจีนสามารถควบคุมสถานการณ์ได้อย่างรวดเร็ว

ทั้งนี้ การแพทย์แผนจีนไม่เพียงแต่เป็นมรดกอันล้ำค่าของชนชาติจีน ยังเป็นมรดกอันล้ำค่าของมนุษยชาติอีกด้วย ความสำเร็จในการใช้การแพทย์แผนจีนในการรักษาโควิด-19 เป็นอีกครั้งหนึ่งที่พิสูจน์ให้เห็นถึงบทบาทสำคัญ ที่ไม่สามารถทดแทนกันได้ในการปกป้องสุขภาพของประชาชน และกอบกู้ชีวิตของผู้ป่วยขณะที่ ศาสตราจารย์ เกา จานเฉิง ผู้อำนวยศูนย์ระบบทางเดินหายใจและ RCU ของ โรงพยาบาลประชาชน มหาวิทยาลัยปักกิ่ง และ ศาสตราจารย์ติง ปังหาน ผู้อำนวยการศูนย์ RCU ของโรงพยาบาลการแพทย์จีน มณฑลกวางตง แบ่งปันผลการวิจัยทางวิทยาศาสตร์ล่าสุดของ Lianhua Qingwen ให้กับบุคลากรทางการแพทย์ในประเทศไทย โดย

ศ. ติง ปังหาน กล่าวเสริม ว่า โรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจครั้งร้ายแรงที่เกิดจากไวรัสซาร์ส ไข้หวัดใหญ่ H1N1 ไข้หวัดนกและ โควิด-19 ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของโรคระบาดในการแพทย์แผนจีน และปัจจุบันกลายเป็นปัญหาด้านสาธารณสุขและเป็นอันตรายต่อชีวิตมนุษย์อย่างร้ายแรง โดยงานนี้ได้ นำเสนอ “ทฤษฎีและการปฏิบัติในการใช้ยาสมุนไพรจีนในการป้องกันและรักษาโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ” สอดคล้องกับ ศาสตราจารย์ เกา จานเฉิง กล่าวในรายงานว่า การติดเชื้อไวรัสในระบบทางเดินหายใจเป็นโรคที่พบบ่อย และเกิดขึ้นซ้ำบ่อยครั้ง บางครั้งอาจทำให้เกิดการระบาดในท้องถิ่นหรือระบาดไปทั่วโลก ทำให้เป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้คนอย่างร้ายแรงและส่งผลกระทบต่อความมั่นคงและการพัฒนาทางสังคม COVID-19 ในปีนี้ก็เป็นโรคระบาดรุนแรงชนิดใหม่ซึ่งติดต่อได้ง่ายมาก การรักษาโรคทางเดินหายใจด้วยยาเคมีต้องเผชิญกับความท้าทายของการดื้อยาและผลข้างเคียงจากการใช้ยา เช่น คลื่นไส้ อาเจียนและหายใจลำบากอย่างรุนแรง เป็นต้น การติดเชื้อไวรัสมักจะมาพร้อมกับการอักเสบ ซึ่งพายุไซโตไคน์ (Cytokine Storm) จะเป็นสาเหตุสำคัญที่จะทำให้โรคพัฒนาให้หนักขึ้น ดังนั้น จึงจำเป็นต้องใช้ยาต้านอักเสบควบคู่กับยาต้านไวรัส การแพทย์แผนจีนให้ความสำคัญอย่างยิ่งกับแนวคิดแบบองค์รวม การรักษาโรคไข้หวัดใหญ่จะใช้วิธีการต้านไวรัสควบคู่กับการต้านอักเสบ Lianhua Qingwen มีสมุนไพร 13 ตัว ทำให้ออกกฤทธิ์ต่อหลาย Target ได้ จากการศึกษากลไกการออกฤทธิ์ของ Lianhua Qingwen พบว่า Lianhua Qingwen มีประสิทธิภาพในการต้านไวรัสในระบบทางเดินหายใจได้อย่างบูรณาการ จากหลักฐานเวชศาสตร์เชิงประจักษ์ (EBM) ก็ได้ยืนยันว่า Lianhua Qingwen มีประสิทธิภาพในการรักษาโรคไข้หวัดใหญ่ สามารถยับยั้ง SARS และ MERS ได้อย่างมีประสิทธิภาพ อีกทั้งยังมีผลในการต้าน COVID-19 ยับยั้งพายุไซโตไคน์ ฟื้นฟูความเสียหายของปอดที่เกิดจากการอักเสบได้อีกด้วย

อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาใช้เหลียนฮัวชิงเวิน (Lianhua Qingwen) รักษาโควิด-19 (COVID-19) ทางคลินิกแบบ การศึกษาไปข้างหน้า การทดลองแบบหลายศูนย์ การทดลองแบบสุ่ม และการทดลองแบบอำพรางทั้งสองฝ่าย (Prospective, Multicenter, Randomized, Double Blind Controlled ) ใน 23 โรงพยาบาลที่รักษาผู้ป่วยโควิด-19 (COVID-19) ใน 9 มณฑลของประเทศจีน โดยมีนักวิชาการจง หนานซาน (Academician Zhong Nanshan), หลี หลานจวน (Li Lanjuan) และ จาง ป๋อหลี (Zhang Boli) เป็นที่ปรึกษาในการทำการศึกษาทางคลินิกครั้งนี้ และผลการศึกษาก็ได้ตีพิมพ์ในวารสาร วารสาร ยาสมุนไพรจากพืช (Phytomedicine) เป็นวารสารระดับสากลด้านยาจากพืชสมุนไพร

นอกจ่กนั้น ถือว่าเป็นการศึกษาทางคลินิกครั้งใหญ่ครั้งแรกของยาสมุนไพรจีนในการรักษาโรค COVID-19 โดยศึกษาจากผู้ป่วย COVID-19 จำนวน 284 คน ผลการศึกษาพบว่าอัตราการหายของอาการหลักทางคลินิก ระยะเวลาของอาการทางคลินิกในกลุ่มการรักษาดีกว่ากลุ่มควบคุม กลุ่มที่ใช้ยา Lianhua Qingwen สามารถบรรเทาไข้ อ่อนเพลีย ไอและอาการทางคลินิกอื่น ๆ ได้ดีกว่า ปอดฟื้นฟูได้ดีกว่าอย่างมีนัยสำคัญชัดเจนจากผลตรวจ CT ปอด ทำให้อาการหายเร็วขึ้น เพิ่มอัตราการหายทางคลินิก ลดระยะเวลาให้กรดนิวคลีอิกเปลี่ยนเป็นลบ ลดสัดส่วนการพัฒนาของโรคไปสู่อาการหนัก

อย่างไรก็ตาม บริษัท เอินเวย์ กรุ๊ป จำกัด ผู้นำเข้า เหลียนฮัว ชิงเวิน อย่างเป็นทางการ ถือเป็นยาสมุนไพรจีนมีประวัติในการรักษาโรคระบาดมาอย่างยาวนาน โดยมีจุดเด่นในการป้องกันไวรัสในวงกว้าง บรรเทาอาการและฟื้นฟูสุขภาพโดยรวม Lianhua Qingwen เป็นยาจากสมุนไพรที่วิจัยพัฒนาและมีสิทธิบัตรยา และเป็นยาหลักในการรักษาโรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจในประเทศจีน ซึ่งได้นำจุดเด่นของตำรับยาโบราณรักษาโรคระบาดของหมอจีนผู้ยิ่งใหญ่จาก 3 ราชสมัยมาผนวกด้วยกัน ในขณะเดียวกัน ก็ได้นำ Rhodiolae Crenulatae Radix et Rhizoma (Hongjingtian) ซึ่งเป็นสมุนไพรที่มีแหล่งกำเนิดบนที่ราบสูงและมีอากาศที่หนาวเย็นมาเป็นส่วนประกอบของตำรับยา

สำหรับ Hongjingtian นั้นมีสรรพคุณในการระบายความร้อนออกจากปอดและสลายเลือดคั่ง เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ต้านความเหนื่อยล้า ป้องกันการขาดออกซิเจนและช่วยฟื้นฟูร่างกายให้แข็งแรง จึงทำให้ Lianhua Qingwen มีจุดเด่นในการรักษาทั้งอาการและต้นเหตุ เริ่มใช้ยายิ่งเร็ว ยิ่งช่วยให้หยุดการพัฒนาของโรคได้ดี รักษาแบบองค์รวมโดยออกกฤทธิ์ต่อหลาย Target ยา Lianhua Qingwen จึงได้ถูกบรรจุอยู่ใน Guildline รักษาโรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจถึง 22 ครั้ง ล่าสุดก็ได้ถูกบรรจุอยู่ในกรอบแนวทางการวินิจฉัยและรักษา COVID-19 (ฉบับที่4 / 5 / 6 / 7)" ของประเทศจีน ในระหว่างก.พ.-เม.ย.ประเทศจีนได้ใช้เหลียนฮัว ชิงเวิน ราว 200 ล้านกล่องในการป้องกันและควบคุมสถานการณ์ โดย Lianhua Qingwen จึงมีบทบาทสำคัญในการควบคุมการแพร่ระบาดของ COVID-19 ในประเทศจีนที่ผ่านมา